Пўлат Қирғизбоевич Ҳабибуллаев

Таваллуд топган сана: 14 oktabr 1936 йил

Вафот этган сана: 7 Феврал 2010 йил

Туғилган жой:Андижон вилояти

Йўналишлар: Физиклар, Устоз ва мураббийлар

9018

Таржимаи ҳол

Пўлат Қирғизбоевич Ҳабибуллаев совет ва ўзбек олим, давлат арбоби, Ўзбекистон ССР Олий Совети Президиумининг раиси (1988-1989), СССР Олий Совети Президиумининг раисининг ўринбосари (1988-1989).

У 1936 йил 14 октябрда Андижон вилоятининг Асака туманида туғилган. 1960 йилда Ўрта Осиё давлат университетини тамомлаган. 1964 йилда физика-математика фанлари номзоди (Москва) илмий даражасига диссертация ҳимоя қилди, 1971 йилда эса физика-математика фанлари доктори (Новосибирск) илмий даражасига диссертация ҳимоя қилди, профессор, Ўзбекистон Республикаси фанлар Академияси академиги, Россия фанлар академиясининг (1991 йилгача СССР фанлар академияси) мухбир аъзоси.

Пўлат Қирғизбоевич Ҳабибуллаев 2010 йил 7 февраль куни Тошкентда вафот этди.

Меҳнат фаолияти

Тошкент давлат педагогика институтининг "Умумий физика" кафедраси мудири (1958—1960)
Ўзбекистон Миллий университетининг "Оптика" кафедраси мудири (1992—1994)
Андижон пахтачилик институти ректори (1972—1975)
Ўзбекистон КП Марказий комитети фан ва ўқув юртлари бўлими мудири (1975—1978)
ЎзССР фанлар Академияси вице-президенти (1978—1984)
ядро физикаси институти директори (1978—1988)
Ўзбекистон Республикаси Фанлар Академиясининг иссиқлик физикаси бўлими раҳбари (1989 йилдан).
1984-1988 йилларда-Ўзбекистон ССР фанлар Академияси президенти.
1985-1988 йилларда-Ўзбекистон ССР Олий Советининг раиси.
1988-1989 йилларда-Ўзбекистон ССР Олий Совети Президиумининг раиси, СССР Олий Совети Президиумининг раисининг ўринбосари.
1994-2002 йилларда-Ўзбекистон Республикаси фан ва техника Давлат қўмитаси раиси.
2002-2006 йилларда-Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги фан ва технологиялар маркази директори.
2010 йилгача-Ўзбекистон Республикаси фанлар Академиясининг иссиқлик физикаси бўлими раҳбари.
11-чи чақириқ СССР Олий Совети депутати.
Илмий фаолияти

Асосий тадқиқотлар акустик спектроскопия, физик ва квант акустикаси, нанофизика ва юмшоқ тизимлар физикаси, чизиқли бўлмаган оптика ва лазер термокимёси, суперион ўтказгичлар ва квант ўлчовли тизимлар, ядро физикаси ва радиацион Материалшунослик, чизиқли бўлмаган динамика ва бетартиблик, изотопларнинг физик-кимёси ва лазер фотосинтези ва бошқалар.

У биринчи марта (103 Гц) дан энг юқори (1010 Гц) частоталаргача бўлган бўйлама ва кўндаланг акустик тўлқинларнинг тарқалиши пайтида юмшоқ муҳитдаги гевşеме жараёнларининг молекуляр табиатини ўрганиб чиқди, бу эса молекуляр тартибни нано миқёсда ўрнатишга имкон берди ва мувозанатсиз тизимларнинг термодинамикаси нуқтаи назаридан тушунтириш берди.

У яна янги илмий йўналишларнинг асосчиси ҳисобланади: юмшоқ муҳитлар ва суперион ўтказгичлар физикаси, бу ерда ҳолатнинг мезоскопиклиги ва Кластер шаклланиши муҳим аҳамият касб этади.

500 дан ортиқ илмий ишлар ва 15 та монография муаллифи, улардан 4 таси (P.K.Khabibullaev, E.V.Gevorkian, A.S.Lagunov "Rheology of Liquid Crystals" Allerton Press, New York, (1994), P.K.Khabibullaev, B.G.Skorodumov «Determination of Hydrogen in materials» Springer-Verlag, Berlin (1985), F.Abdullaev, S.Darmanyan, P.K.Khabibullaev «Optical Solitons» Springer-Verlag, Berlin (1993), P.K.Khabibullaev, A.A.Saidov «Phase separation in Soft Matter Physics» Springer-Verlag, Berlin (2003) хорижий нашриётларда нашр этилган. Масалан," Юмшоқ тизимлар физикаси "Тошкент, ФАН, (1998)," Кластер ионининг электростатик модели ва Кластер ҳосил бўлиш реаксияларининг термодинамик параметрлари", Тошкент, ФАН, (1985)," Физика " 7-синф курси, Тошкент, Ўзбекистон Миллий Энсиклопедияси Давлат илмий нашриети (2005) ва бошқалар Ўзбекистонда нашр этилган. П. К. Хабибуллаев 200 дан ортиқ фан номзоди ва 40 та фан доктори тайёрлади.

"Ўзбек физика журнали" бош муҳаррири, рас "акустик журнали" таҳририятининг аъзоси ва бир қатор таниқли илмий журналлар.

Илмий унвонлар ва мукофотлар

Ўзбекистон Республикаси фанлар академияси академиги (1984)
Россия фанлар академиясининг мухбир аъзоси (1984)
Ислом мамлакатлари академияси академиги
Покистон фанлар академиясининг хорижий аъзоси
Россия федерацияси технологик фанлар Академияси академиги
Халқаро электротехника фанлари Академияси академиги
Халқаро Олий мактаб Академияси академиги
Ҳиндистон материалшунослар илмий жамиятининг ҳақиқий аъзоси
Икки марта Жаҳон интеллектуал мулк ташкилоти (ЖИМТ)олтин медали совриндори

 

Давлат унвонлари ва мукофотлари

Ўзбекистон Республикаси Беруний давлат мукофоти лауреати, "Ўзбекистон Республикасининг хизмат кўрсатган фан арбоби" фахрий унвони, "Меҳнат шуҳрат" ордени, "Фахр нишони" ордени ва иккита "Меҳнат қизил байроғи" ордени (СССР) билан мукофотланган. Ла-пас шаҳри (Боливия, 1988 йил) ва Литтле-Рок шаҳри (АҚШ, 1993 йил) фахрий фуқароси.

Расмлар галереяси