Tarjimai hol
Fatxulla Xabibullayevich Abdullayev 1948 yil 14 yanvar kuni Toshkentda dunyoga kelgan, O‘zbekiston SSR. 1954-1964 yillar 82-sonli o‘rta maktabda o‘qib, tezlashtirilgan tartibda yakunlagan. 1964-1969 yillar Toshkent Davlat universitetining fizika fakultetida o‘qigan. 1969-1971 yillar SSSR qurolli kuchlarida xizmat qilgan. Sovet va o‘zbek fizigi, fiziko-matematika fanlari doktori, Abu Rayxon Beruniy nomidagi Davlat mukofoti laureati, Al-Xorazmiy nomidagi medal sohibi, O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan fan arbobi.
1971 yil Dubnada o‘zining aspiranturadagi o‘qishi mobaynida Li turidagi modellarni ko‘pxad bo‘lmagan lagranjianalar va uzviy bo‘lmagan o‘zaro ta’sirini o‘rgana boshladi. Keyin u kvant elektrodinamika bilan tortishishning kvaziklassik chegarasini o‘rganish bilan mashg‘ul bo‘ldi. 1975 yil birlashgan fanlar Akademiyasi ilmiy kengashida “Polinominal bo‘lmagan lagranjianlarning sust o‘zaro ta’siri nazariyasi” mavzusida fizika-matematika fanlari bo‘yicha dissertatsiya yoqlaydi. 1977 yilda O‘zbekiston SSR Fanlar akademiyasi Issiqlik fizikasi bo‘limi katta ilmiy xodimi bo‘lgan, 1985 yilda Kiyevda nazariy fizika instituti Ilmiy kengashida “Har hil atrof-muhitda solitonlar dinamikasi” mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan. 1986-1992 yillar fan bo‘yicha rahbar o‘rinbosari lavozimida ishlaydi, so‘ngra O‘zR FA issiqlikfizikasi bo‘limi boshlig‘i bo‘lib ishlaydi.
1987 yildan boshlib u Avstraliya, Buyuk Britaniya (1993), Germaniya (1995), Braziliya (1999-2000, 2006-2007), Gretsiya, Daniya, Italiya (1991,2005), Ispaniya (1992), Malayziya, Portugaliya, AQSh (1998-2001), Finlyandiya, Frantsiya (1993, 1994, 1997, 2004) va Yaponiya kabi mamlakatlarning fan markazlari taklif etgan professori bo‘lib ishlaydi.
1989 yil u “Materiya bilan lazer nurlantirish o‘zaro ta’siri nochiziqli to‘lqin jarayonlarini tadqiq qilish” to‘plami uchun Abu Rayxona Beruniy nomidagi Davlat mukofoti bilan taqdirlanadi.
1990 yil unga professor unvoni beriladi, 1995 yil esa O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan arbobi maqomi beriladi. 1992-1997 yillar fizika yo‘nalishi bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Oliy attestatsion komissiyasini boshqaradi. 2003 yil boze-eynshteynning kondensati ilmiy ishi bo‘yicha Al-Xorazmiy nomidagi medal bilan taqdirlanadi.
Faoliyati
Fatxulla Abdullayev — nochiziqli fizika dunyo ilmiy maktabini tashkil etuvchisi. Molekulyar zanjirlarda proton va ustunlik qiluvchi devorlarning bog‘liqlik jihatini, turli muhitda tashqi maydon ta’sirida yuzaga keladigan solitonlarning boshqaruvchanlik xaosini oldindan aytib bergan. 2004 yil F.Ledererning guruhi kuzatgan tasodifiy parametrlarga ega optik tolalar panjarasi bilan Anderson mahalliylashtirishning optik o‘xshashligi mavjudligini aytib bergan. 2003 yil G.Millot guruhi tomonidan tasdiqlangan optik tolalarda modulyatsion beqarorlikning yangi sohasini topgan. O‘zgaruvchan konstant aloqali ikkichuqurli potentsialda joylashgan kondensatda nochiziqli aks sado va betartiblikni bashorat qilgan.