Абдуллаев Фатхулла Хабибуллаевич

Таваллуд топган сана: 14 yanvar 1948 йил

Туғилган жой:Тошкент

Йўналишлар: Физиклар

5723

Таржимаи ҳол

Фатхулла Хабибуллаевич Абдуллаев 1948 йил 14 январь куни Тошкентда дунёга келган, Ўзбекистон ССР. 1954-1964 йиллар 82-сонли ўрта мактабда ўқиб, тезлаштирилган тартибда якунлаган. 1964-1969 йиллар Тошкент Давлат университетининг физика факультетида ўқиган. 1969-1971 йиллар СССР қуролли кучларида хизмат қилган. Совет ва ўзбек физиги, физико-математика фанлари доктори, Абу Райхон Беруний номидаги Давлат мукофоти лауреати, Ал-Хоразмий номидаги медаль соҳиби, Ўзбекистон Республикасида хизмат кўрсатган фан арбоби.

1971 йил Дубнада ўзининг аспирантурадаги ўқиши мобайнида Ли туридаги моделларни кўпхад бўлмаган лагранжианалар ва узвий бўлмаган ўзаро таъсирини ўргана бошлади. Кейин у квант электродинамика билан тортишишнинг квазиклассик чегарасини ўрганиш билан машғул бўлди. 1975 йил бирлашган фанлар Академияси илмий кенгашида “Полиноминал бўлмаган лагранжианларнинг суст ўзаро таъсири назарияси” мавзусида физика-математика фанлари бўйича диссертация ёқлайди. 1977 йилда Ўзбекистон ССР Фанлар академияси Иссиқлик физикаси бўлими катта илмий ходими бўлган, 1985 йилда Киевда назарий физика институти Илмий кенгашида “Ҳар ҳил атроф-муҳитда солитонлар динамикаси” мавзусида докторлик диссертациясини ҳимоя қилган. 1986-1992 йиллар фан бўйича раҳбар ўринбосари лавозимида ишлайди, сўнгра ЎзР ФА иссиқлик физикаси бўлими бошлиғи бўлиб ишлайди.

1987 йилдан бошлаб у Австралия, Буюк Британия (1993), Германия (1995), Бразилия (1999-2000, 2006-2007), Греция, Дания, Италия (1991,2005), Испания (1992), Малайзия, Португалия, АҚШ (1998-2001), Финляндия, Франция (1993, 1994, 1997, 2004) ва Япония каби мамлакатларнинг фан марказлари таклиф этган профессори бўлиб ишлайди.

1989 йил у “Материя билан лазер нурлантириш ўзаро таъсири ночизиқли тўлқин жараёнларини тадқиқ қилиш” тўплами учун Абу Райхона Беруний номидаги Давлат мукофоти билан тақдирланади.

1990 йил унга профессор унвони берилади, 1995 йил эса Ўзбекистон Республикасида хизмат кўрсатган арбоби мақоми берилади. 1992-1997 йиллар физика йўналиши бўйича Ўзбекистон Республикаси Олий аттестацион комиссиясини бошқаради. 2003 йил бозе-эйнштейннинг конденсати илмий иши бўйича Ал-Хоразмий номидаги медаль билан тақдирланади.

Фаолияти

Фатхулла Абдуллаев — ночизиқли физика дунё илмий мактабини ташкил этувчиси. Молекуляр занжирларда протон ва устунлик қилувчи деворларнинг боғлиқлик жиҳатини, турли муҳитда ташқи майдон таъсирида юзага келадиган солитонларнинг бошқарувчанлик хаосини олдиндан айтиб берган. 2004 йил Ф.Ледерернинг гуруҳи кузатган тасодифий параметрларга эга оптик толалар панжараси билан Андерсон маҳаллийлаштиришнинг оптик ўхшашлиги мавжудлигини айтиб берган. 2003 йил Г.Миллот гуруҳи томонидан тасдиқланган оптик толаларда модуляцион беқарорликнинг янги соҳасини топган. Ўзгарувчан констант алоқали иккичуқурли потенциалда жойлашган конденсатда ночизиқли акс садо ва бетартибликни башорат қилган.

Расмлар галереяси