Кучкунжихон

Таваллуд топган сана: 1452 йил

Вафот этган сана: 1530 йил

Туғилган жой:Бухоро

Йўналишлар: Ҳукмдорлар

4972

Таржимаи ҳол

Кучкунжихон (1452—1530) — Бухоро хонлиги ўзбек сулолаларидан бўлган Шайбонийхонларнинг учинчи ҳукмдори. 1510 йилдан ҳукмронлик қилган.

Шайбонийхоннинг ўлимидан сўнг унинг тоғаси Суюнчхўжа қисқа муддатга хон этиб тайинланган, кейинроқ унинг акаси Кучкунжихон мавқе даражасига асосан хон этиб сайланган. Унинг онаси Мирзо Улуғбекнинг қизи Робиясултон бегим (1485 йил вафот этган, Туркистонга дафн этилган) бўлган. Кучкунжихон ўзбек улуси Абулхайрхоннинг ўғли ва Суюнчхўжа Шохбудахонларнинг акаси бўлган.

Кучкунжихон Самарқанд хони ҳисобланса-да, ҳақиқий ҳукмронликни Шайбонийхоннинг жияни Убайдулла хон қўлида бўлган.

Кучкунжихоннинг уч нафар ўғли бўлган: Абу Саидхон, Абдуллахон ва Абдулатифхонлар.

Кучкунжихон ҳукмдорлик вақтида шайбонийхонлар 1512 йил Ғиждувондаги сўфий жангчиларини тор-мор эта олишган ва Эронни сўфийлар қарамидан қутқаришган.

1512-1514 йиллар Кучкунжихон Шайбонийхоннинг ўғли Тимурсултон билан биргаликда бир вақтнинг ўзида мамлакатни бошқариб, Самарқандга ҳам ҳукмдорлик қилган. Сўнгги ҳукмдор ўлимидан кейин Самарқанд ҳукмдори Кучкунжихон авлодига ўтган.

1516-1517 йилларда Кучкунжихон шайбонийхон қўшинларини бошқариб, қозоқларга қарши жанг олиб борган.

1513-1523 йиллар Кучкунжихон пул ислоҳотини ўтказибШайбонийхонникидан фарқли ўлароқ, пул бирлигини янгилайди. Бунинг устида, камроқ бош қотирилган ва 10 йилга яқин вақт кетган. Шунга қарамай, бу ислоҳот молия ва савдо-сотиқ ривожига етарлича таъсир кўрсатган.

Кучкунжихон ҳукмдорлиги вақтида, Самарқандда қурилиш ишлари фаол тус олиб бораётган эди. Хоннинг буйруғига кўра, 1519 йил Шарафуддин ал-ЯздийнингЗафарномаси, Рашид ад-Диннинг «Жоми ат-тавориҳ»и эски ўзбек тилига таржима қилинган. Кучкунжихоннинг ўзи шеъриятни жуда яхши кўрган ва турк тилида шеърлар ёзган.

Кучкунжихон 1530 йил Самарқандда вафот этган ва Регистондан узоқ бўлмаган сулолалар ҳилхонасига (дахма) дафн этилган. 1870 йил бу ер ҳокимият томонидан вайрон қилинган. Кучкунжихон вафотидан сўнг тахтга унинг катта ўғли Абу Саидхон ўтирган

Расмлар галереяси