Азимов Содиқ Азимович

Таваллуд топган сана: 7 noyabr 1914 йил

Вафот этган сана: 21 dekabr 1988 йил

Туғилган жой:Тошкент

Йўналишлар: Физиклар

8689

Таржимаи ҳол

Азимов Содиқ Азимович — физик олим, Ўзбекистон ФА академики (1962), Ўзбекистонда хизмат кўрсатган фан ва техника арбоби (1964), Ўзбекистон Республикаси ФA ядро-физика институти директори (1966), Ўзбекистон Давлат мукофоти лауреати.

1914 йил 7 ноябрь куни Тошкент шаҳрида зиёлилар оиласида туғилган. Онаси тарафдан додаси Олим қози Тошкент шаҳри қозиси бўлган, Олим қозининг акаси Абдувоҳид Қориев (Қори домла) Санкт Петербург II Давлат Думаси депутати  бўлган. Отаси тарафдан додаси Аваз ота йирик зироаткор (Саракўл эгаси) бўлган. Отасидан эрта айрилиб, оиланинг ягона боқувчиси бўлиб қолиб, касал онаси, икки нафар кичик синглиси ва кичик укасига бош бўлади.

1936-40 йиллар — Ўрта Осиё давлат университетининг физика-математика факультетини тамомлаган. Олий таълимни тамомлагач, Помир фазовий нурларни ўрганиш экспедициясида ишлаган. 1948 йил аспирантурага топширади, тез орада номзодлик, докторлик (1955 йил Москва шаҳридаги Илм-фанга қаратилган давлат федерал бюджет муассасаси) диссертацияларини ёқлайди. Илмий раҳбари: академик И. В. Векслер.

1954 йил С.Азимовнинг ташаббуси билан Тошкент давлат университетида ядро физика ва фазо нурлари кафедраси яратилиб, унга Азимов умрининг охиригача бошқарувчилик қилган. 1956 йилдан С.Азимов Ядро физика институти директор ўринбосари, 1962 йил эса директор этиб сайланган. Унинг қўл остида бу ерда юқори кучлар физикаси бўлими ташкил этилган, пуфакли камералар ва фотоэмульсиялар услубияти ўрганилган. С.А.Азимов бошчилигида Физиканинг юқори кучлар илмий мактаби арендонларнинг эгик мослашувчан жараёни, ядроларда пионларнинг ноэластик парчаланиши, протонларнинг аниқ диффракцион диссосиацияси, заррачалар ва ядроларнинг ядроларни ядролар билан ноэластик шовқинларини ўрганиш бўйича тадқиқотлар натижасида юқори мартабага эга бўлган. 1964 йил эластик протон-протон парчаланишида диффракция конусининг торайиши феномени аниқланди, умумий структура белгиланди ва зарраларнинг кўп шаклланиш жараёнларининг механизмлари яратилади.

С.А. Азимов раҳбарлигида Кумбелдаги расадхонанинг қурилиш ишлари бошланиб, якунланган ва муваффақиятли ишга туширилган, циклотрон, нейтронли генератор ва гелий ишлаб чиқариш бўйича янги заводни ишга тушириш амалга оширилган.

70- йиллар экологик тоза энергия манбаларининг ривожланиш истиқболларини рўёбга чиқариш кераклигини кўра билиб, Катта Қуёш печини яратишда ташаббус кўрсатади. 80-йиллар бошларида лойиҳа тасдиқланишига эришади ва Тошкент вилоятидаги (Паркент) инновацион қурилиш обьектига бошчилик қилади. 1988 йил қурилиш муваффақиятли амалга оширилиб, Қуёш печи амалда қўлланилади.

Олим 1988-йил 21-декабрда юрак хуружидан вафот этган ва Чағатой қабристонига дафн қилинган.

Расмлар галереяси