Таржимаи ҳол
Абдулазизхон (1513-1550) – Шайбонийлар сулоласидан бўлган Бухоро хонлигининг олтинчи ҳукмдори. 1540-1550 йиллар ҳукмдорлик қилган.
Абдулазизхон Убайдуллахоннинг катта ўғли бўлган, у 1513 йилда Бухорода туғилган. У отаси Убайдуллахон томонидан мағлуб этилган Астрабодда 1526-27 йиллар мобайнида хокимлик қилган. Абдулазизхон отаси Убайдуллахон билан биргаликда 1529 йили Хуросонда Шох Тахмаспага қарши уруш қилган.1535-36 йилларда Убайдуллахонга тегишли армияга қўмондонлик қилиб, Хоразмга юриш қилади ва 1538 йилда уларни мағлуб этиб, Ургенчда Хоразм давлатини бошқаради. Бир қанча муддат бошқариш вақтида Хуросондан Дин Мухаммад Султон қўшини билан Хоразмга келиб, Абдулазизхонни Бухорого ҳайдаб юборади.
1540 йили Убайдуллахон оламдан ўтади ва тахтга Кучкунджи Абдулла Хон ўтиради, лекин у оз муддат тахтга эга қила олади. Унинг ўлимидан сўнг давлат икки ҳукмрон бошқарувига ўтади. Бухорода Убайдулла Абдулазизхон ва Самарқандда Кучкунджи Абдулла Хон ўғли Абдулатифхон ҳукмронлик қилади. Абдулазизхон Абдуллахонни эса хон сифатида тан олмайди. Улар ўртасидаги келишмовчиликни Жубайра шейхлари ҳал қилиб беришади. Шундай қилиб, Шайбонийлар сулоси даврида давлат икки ҳукмронликни бошидан кечиради, бу ҳолат 1550 йиллар ўрталаригача давом этади.
Абдулазизхон ҳукмдорлик пайтида давлатда халқ солиғини камайтиради ва иқтисодий ислоҳотларни амалга оширади.
У бошқа чет давлатлари билан ҳам алоқалар ўрнатади, жумладан Усмонийлар империяси ва Хитой билан алоқаларни мустаҳкамлайди.
Абдулазизхоннинг манавий маърифий ишлар бўйича устози Жалол шайх бўлиб, бу йўналишдаги ишларни анчайин ривожлантиради. Натижада Ўрта Осиёда энг катта Кутубхона вужудга келади. Ўша йилларда давлатда Фан, таълим, иқтисод соҳалари ривожланиб борган. Абдулазизхоннинг ўзи хам қобилиятли шоирлардан бўлиб тюрк тилида Азизи тахаллуси остида шеърлар ёзган.
Абдулазизхон 1550 йили 16 май куни Бухорода оламдан ўтади. Унинг жасади отасининг ёнига Мир Араб мадрасасига дафн этилган.